Na mocy Aktu o Usługach Cyfrowych (dalej: „AUC”), na dostawców usług pośrednich zostały nałożone obowiązki należytej staranności na potrzeby przejrzystego i bezpiecznego środowiska internetowego.
Z uwagi na fakt, że pod pojęciem dostawcy usług pośrednich kryje się wiele, różnego rodzaju podmiotów (często o różnej strukturze i wielkości), jak również fakt, że pojęcie usługi pośredniej jest samo w sobie szerokie i obejmuje katalog usług o różnej specyfice, ustawodawca uznał, że obowiązki w zakresie należytej staranności muszą być dostosowane do rodzaju, wielkości i charakteru danej usługi pośredniej i dlatego wyodrębniono katalog obowiązków podstawowych – czyli takich, które mają zastosowanie do wszystkich dostawców usług pośrednich, a ponadto obowiązków dodatkowych – które mają zastosowanie do poszczególnych rodzajów dostawców usług pośrednich, ze względu na specyfikę i wielkość świadczonych przez nich usług. Obowiązki podstawowe powinny być wykonywane przez dostawcę usług pośrednich każdego rodzaju.
Do podstawowych obowiązków należytej staranności dostawców usług pośrednich należą:
- Wyznaczenie punktów kontaktowych.
Dostawcy usług pośrednich mają obowiązek wyznaczenia pojedynczego elektronicznego punktu kontaktowego oraz publikowania i aktualizowania odpowiednich informacji dotyczących tego punktu kontaktowego. Nałożenie na dostawców usług pośrednich takiego obowiązku ma na celu zagwarantowanie sprawnej komunikacji pomiędzy dostawcą a odbiorcą usługi oraz pomiędzy dostawcą a organami państw członkowskich, Komisja Europejską, Europejską Radą ds. Usług Cyfrowych.
W odróżnieniu od przedstawiciela prawnego, punkt kontaktowy nie musi mieć fizycznej lokalizacji, jest to wirtualne miejsce. Punkt kontaktowy może służyć realizacji obowiązków nałożonych na mocy różnych innych aktów prawnych, nie tylko na mocy AUC. Informacje o punktach kontaktowych muszą być łatwo dostępne i aktualizowane na stronie internetowej dostawcy.
Punkt kontaktowy dla odbiorców usług powinien przede wszystkim umożliwiać im bezpośrednią i szybką komunikację z dostawcą usług pośrednich, drogą elektroniczną, w sposób przyjazny dla użytkownika, w tym poprzez umożliwienie odbiorcom usług wyboru środków komunikacji, które nie mogą opierać się wyłącznie na zautomatyzowanych narzędziach. Oznacza to w praktyce przede wszystkim, że odbiorca usługi powinien mieć do wyboru przynajmniej dwa narzędzia komunikacji, z czego jedno z nich nie może opierać się wyłącznie na zautomatyzowanych narzędziach.
- Wyznaczenie przedstawiciela prawnego.
Dostawcy usług pośrednich, którzy mają siedzibę w państwie trzecim (czyli poza UE), i oferują usługi w Unii Europejskiej, powinni wyznaczyć dysponującego wystarczającymi uprawnieniami przedstawiciela prawnego w UE oraz udzielić odpowiednim organom informacji dotyczących ich przedstawicieli prawnych i podać takie informacje do wiadomości publicznej.
Dostawcy usług pośrednich wyznaczają na piśmie w szczególności osobę prawną lub fizyczną do działania w charakterze ich przedstawiciela prawnego w jednym z państw członkowskich, w których dostawca oferuje swoje usługi. Przedstawiciel prawny może reprezentować jednego lub więcej dostawców usług pośrednich.
Przedstawiciel prawny jest nie tylko pełnomocnikiem do doręczeń w sprawach związanych z wydawaniem przez organy decyzji dot. AUC. Musi on być w stanie także współpracować z organami, reagować na otrzymane wezwania. Przedstawiciel prawny powinien otrzymać upoważnienia do działań, które zapewnią stosowanie się do decyzji właściwych organów.
Aby wypełnić obowiązek wyznaczenia przedstawiciela prawnego, dostawcy usług pośrednich powinni zapewnić, by wyznaczony przedstawiciel prawny dysponował uprawnieniami i zasobami niezbędnymi do współpracy z odpowiednimi organami. Jako odpowiednie zasoby należy postrzegać odpowiednie kompetencje i doświadczenie, jak również dysponowanie stosownymi możliwościami organizacyjnymi, prawnymi czy technicznymi umożliwiającymi pełnienie takiej roli.
- Uwzględnienie w warunkach świadczenia usług informacji na temat ograniczeń związanych z korzystaniem z usług.
Dostawcy usług pośrednich powinni w warunkach świadczenia usług (czyli np. regulaminach stanowiących część umów zawieranych z użytkownikami) uwzględnić informacje na temat wszelkich ograniczeń, które nakładają w związku z korzystaniem z ich usług, w odniesieniu do informacji przekazywanych przez odbiorców usługi. Informacje takie muszą zawierać wskazanie w zakresie wszelkich polityk, procedur, środków i narzędzi wykorzystywanych na potrzeby moderowania treści, jak również powinny zawierać informacje na temat regulaminu wewnętrznego rozpatrywania skarg. Akt o Usługach Cyfrowych formułuje dodatkowy wymóg, żeby ww. informacje podane były w sposób prosty i zrozumiały dla odbiorcy, a ponadto, żeby informacje te nadawały się do odczytu maszynowego.
Dostawcy usług pośrednich kierowanych głównie względem małoletnich (np. z uwagi na rodzaj usługi lub rodzaj związanych z tą usługą działań marketingowych), powinni dołożyć szczególnych starań, aby w sposób łatwo zrozumiały dla małoletnich wyjaśnić warunki korzystania z usług.
Szczególne obowiązki związane z uwzględnieniem w warunkach świadczenia usług informacji na temat ograniczeń zostały nałożone na dostawców usług pośrednich kwalifikujących się jako bardzo duże platformy internetowe lub bardzo duże wyszukiwarki internetowe. Jako uzasadnienie nałożenia dodatkowych obowiązków wskazano przede wszystkim konieczność zapewnienia przez tego rodzaju duże podmioty szczególnej przejrzystości, jeśli chodzi o warunki korzystania z ich usług. Dostawcy bardzo dużych przeglądarek internetowych i bardzo dużych wyszukiwarek internetowych, ponad obowiązujący wszystkie rodzaje podmiotów świadczących usługi pośrednie obowiązek przedstawienia warunków korzystania z usług, zobowiązani są również m.in.: udostępnić streszczenie takich warunków, udostępnić warunki w językach urzędowych wszystkich państw członkowskich, w których oferują swoje usługi.
- Obowiązki sprawozdawcze.
AUC nakłada na dostawców usług pośrednich również coroczny obowiązek sprawozdawczy, w zakresie wszelkiego moderowania treści, które dokonali w danym okresie.
Sprawozdanie powinno zawierać m.in. następujące informacje:
- Liczba nakazów otrzymanych od organów państw członkowskich;
- Liczba zgłoszeń dokonanych zgodnie z art. 16 AUC;
- Istotne i zrozumiałe informacje na temat moderowania treści dokonanego z własnej inicjatywy dostawców;
- Liczba skarg otrzymanych za pośrednictwem wewnętrznych systemów rozpatrywania skarg zgodnie z warunkami korzystania z usług dostawcy;
- Wszelkie przypadki wykorzystania zautomatyzowanych środków do celów moderowania treści.
Komisja Europejska na mocy AUC posiada uprawnienie do przyjmowania aktów wykonawczych w celu ustanowienia wzorów określających formę, treść i inne szczegóły sprawozdań, w tym zharmonizowane okresy sprawozdawczości. Aktualnie Komisja pracuje nad przyjęciem takiego wzoru.
***
Chcesz dowiedzieć się więcej o podstawowych obowiązkach dostawców usług pośrednich według Aktu o Usługach Cyfrowych? Po więcej zapraszamy do publikacji doradców naszej kancelarii: [Link do publikacji]