O co chodzi?
e-Doręczenia to usługa, która ma umożliwić bezpłatne wysyłanie i odbieranie korespondencji w kontaktach z organami administracji, ze skutkiem równoważnym z listem poleconym za potwierdzeniem odbioru. Możliwa będzie również odpłatna korespondencja z podmiotami prywatnymi.
Dzięki temu zaoszczędzimy nie tylko czas (brak konieczności chodzenia na pocztę, do urzędu, wysyłka może się odbywać każdego dnia i o dowolnej porze, z dowolnego miejsca, za pomocą różnych narzędzi – smartphone, komputer, tablet), ale ograniczymy też zużycie papieru (wszystko odbywa się elektronicznie) i przyśpieszymy obieg korespondencji.
Kogo dotyczy?
Skrzynkę do e-doręczeń zobowiązani do posiadania będą przedsiębiorcy zarejestrowani w CEIDG i w KRS.
Poza firmami jednoosobowymi i spółkami, adres do e-doręczeń muszą również mieć inne podmioty niepubliczne wpisane do KRS, takie jak fundacje i stowarzyszenia.
Założenie skrzynki do e-doręczeń będzie obowiązkowe również dla zawodów zaufania publicznego (adwokatów, radców prawnych, notariuszy, doradców podatkowych, doradców restrukturyzacyjnych, rzeczników patentowych, notariuszy, radców Prokuratorii Generalnej RP).
Od kiedy należy mieć założoną skrzynkę do e-doręczeń?
Termin, od którego należy posiadać skrzynkę do e-Doręczeń, zależy od daty rejestracji w CEIDG albo KRS:
- nowe podmioty, które zarejestrują działalność po 10 grudnia 2023 roku (KRS) oraz od 1 stycznia 2024 roku (CEIDG), będą zakładać skrzynki do e-doręczeń przy okazji rejestracji;
- podmioty, które powstały przed tymi datami, muszą złożyć wniosek o założenie skrzynki do e-doręczeń w określonym terminie: podmioty rejestrujące się w KRS do 10 marca 2024 roku, podmioty z rejestru CEIDG – do 30 września 2026 roku;
- dodatkowo w okresie od 30.09.2025 r. do 30 września 2026 r. podmioty wpisane do CEIDG przed 01.01.2024 r. jeżeli będą składać wniosek o jakąkolwiek zmianę będą zobowiązane podać dane do utworzenia adresu do doręczeń.
Dodatkowe daty:
Od 10.12.2023 r. skrzynkę do e-doręczeń muszą mieć też zawody zaufania publicznego, w szczególności adwokat, radca prawny, doradca podatkowy, doradca restrukturyzacyjny, rzecznik patentowy, notariusz, radca Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej.
Jak to zrobić?
Aby pozyskać adres e-doręczeń oraz dedykowaną skrzynkę na platformie e-doręczeń należy:
- Utworzyć indywidualny adres do e-doręczeń (jest to ciągów znaków, nadawany przez Ministra Cyfryzacji). Wniosek składa się elektronicznie na internetowej stronie rządowej i podpisuje go profilem zaufanym, podpisem kwalifikowanym, pieczęcią elektroniczną lub e-dowodem. Możliwym jest złożenie wniosku przez pełnomocnika lub prokurenta podmiotu.
- uzyskać wpis w Bazie Adresów Elektronicznych (BAE – publiczny rejestr prowadzony przez Ministra Cyfryzacji). Uzyskanie tego wpisu jest równoznaczne z wyrażeniem zgody na dostarczanie korespondencji na wskazany adres elektroniczny. Będzie on podlegał wykorzystywaniu w postępowaniach administracyjnych oraz cywilnych, co ma na celu uproszczenie procesu doręczeń i zastąpienie formy papierowej dokumentami elektronicznymi.
Przy czym jeśli chodzi o możliwość korespondencji z administracją publiczną to harmonogram wprowadzenia przez nią obowiązku stosowania e-doręczeń wygląda następująco:
Od dnia 10 grudnia 2023 r.:
- Organy administracji rządowej oraz jednostki budżetowe obsługujące te organy
- Organy władzy publicznej inne niż wymienione w (ust.1.) punkcie 1., w tym organy kontroli państwowej i ochrony prawa, oraz jednostki budżetowe obsługujące te organy
- Zakład Ubezpieczeń Społecznych i zarządzane przez niego fundusze oraz Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i fundusze zarządzane przez Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego
- Narodowy Fundusz Zdrowia
- Agencje wykonawcze, instytucje gospodarki budżetowej, państwowe fundusze celowe, samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, uczelnie publiczne, Polska Akademia Nauk i tworzone przez nią jednostki organizacyjne, państwowe i samorządowe instytucje kultury, inne państwowe lub samorządowe osoby prawne utworzone na podstawie odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych
- Jednostki samorządu terytorialnego i ich związki oraz związki metropolitalne oraz samorządowe zakłady budżetowe
Od 1 stycznia 2025 r. :
- Podmioty publiczne inne niż wyżej wymienione
Od 1 października 2029 r. :
- Sądy i trybunały, komornicy, prokuratura, organy ścigania, Służba Więzienna
Jakie problemy mogą się pojawić?
Implementacja tego rozwiązania powinna nastąpić w sposób płynny i bezpieczny. Zapewne będzie wymagać zmian w wewnętrznych procedurach i ewentualnie niektórych systemach informatycznych (dotyczy to szczególnie dużych i średnich podmiotów oraz tych, które wdrożyły u siebie już elektroniczny obieg dokumentacji).
Na szczególną uwagę zasługuje konieczność zapewnienia bezpieczeństwa swoich danych i przestrzegania odpowiednich procedur – mając chociażby na uwadze fakt powierzenia Administratorowi skrzynki dostępu do korespondencji zawierającej dane wrażliwe np. z ZUSu, – oraz konieczność zabezpieczenia w zakresie cyberataków czy nieuprawnionego dostępu do skrzynek.
W dalszej kolejności należy pamiętać, że e-dowód nadania jest dokumentem elektronicznym i takiego dokumentu nie należy drukować. Wszelkie dane takie jak pieczęć elektroniczna czy znaczniki czasu są w formie elektronicznej, dlatego wydruk nie będzie ich zawierał. Wobec tego dokumenty elektroniczne i dowody elektroniczne należy składować w systemach elektronicznych, a w przypadku konieczności okazania konkretnego dokumentu w urzędzie czy sądzie, trzeba będzie go przedstawić w oryginalnej formie, czyli właśnie elektronicznej.
Przepisy przejściowe z ustawy o doręczeniach elektronicznych – rezygnacja z ePUAP
Ustawa o doręczeniach elektronicznych określa również przepisy przejściowe i dostosowujące, które dotyczą m.in. zastąpienia ePUAP przez e-Doręczenia:
Art. 147.
Doręczenie korespondencji nadanej przez podmiot publiczny posiadający elektroniczną skrzynkę podawczą w ePUAP do innego podmiotu publicznego posiadającego elektroniczną skrzynkę podawczą w ePUAP jest równoważne w skutkach prawnych z doręczeniem przy wykorzystaniu publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego do dnia 30 września 2029 r.
Art. 148.
Zgromadzona w ePUAP korespondencja jest dostępna dla posiadacza konta użytkownika lub elektronicznej skrzynki podawczej w ePUAP w sposób umożliwiający jej przeglądanie, kopiowanie i usuwanie do dnia 30 września 2029 r.
Po upływie terminu określonego w ust. 1 minister właściwy do spraw informatyzacji usuwa z ePUAP konta użytkownika i elektroniczne skrzynki podawcze wraz z ich zawartością.
Jak możemy ci pomóc?
Nasi eksperci zapewnią kompleksowe wsparcie w dostosowaniu się do nowych obowiązków, w szczególności w:
- przygotowaniu wewnętrznych procedur w związku z wdrożeniem e-doręczeń;
- złożeniu wniosku o założenie skrzynki wraz z adresem do e-doręczeń oraz jej aktywowaniem a także jej wpisie do BAE;
- utworzeniu konta Administratora i sprawnego zarządzania korespondencją przychodzącą.