Civilization VII – modele LLM odkrywają tajemnice tytułowego utworu

23 grudnia 2024 / AI

Oczekiwanie na Civilization VII (które ma swoją premierę w 2025 roku) osiągnęło apogeum po ujawnieniu tytułowego utworu podczas gali The Game Awards 2024. Ten zaledwie kilkuminutowy, a zarazem niezwykle bogaty w znaczenia fragment muzyczno-literacki, sięgający po cztery różne źródła, stał się impulsem do głębokich refleksji nad historią ludzkości oraz ponadczasowymi aspiracjami człowieka. Okazuje się, że modele językowe sztucznej inteligencji LLM mogą nie tylko pomóc w zrozumieniu utworu, ale także umożliwić eksperymentowanie z jego warstwą tekstową.

Źródło: www.civilization.2k.com

Utwór tytułowy Civilization VII bazuje na fragmentach czterech kluczowych tekstów literackich i religijnych, które stanowią symbol różnorodności oraz ponadczasowości ludzkich idei.

1. „Iliada” (starożytna Grecja)

Tekst oryginalny: „Me man aspoudi ge kai akleios apoloimen, megas rhexas ti kai essomenoisi puthesthai.”

Tłumaczenie: „Niechaj nie zginę bez chwały i bez walki, lecz niech pierwej dokonam wielkiego czynu, aby przyszli o nim usłyszeli.”
Dodatkowy cytat (również z „Iliady”):

Tekst oryginalny: All’ ei tis ge kai emmenai ameibomenos hae te lêthê.”

Tłumaczenie (swobodne): „Choć każdy z nas zmienia się wraz z czasem, to pamięć o wielkich czynach nie zanika.”

Te fragmenty akcentują pragnienie nieśmiertelności, które manifestuje się poprzez heroiczne czyny oraz dążenie do zapisania się w annałach historii.

2. „Beowulf” (staroangielska epika)

Tekst oryginalny: „Ure æghwylc sceal ende gebidan worolde lifes; wyrce se þe mote domes ær deaþe.”

Tłumaczenie: „Każdy z nas doczeka końca swego życia; niech ten, kto potrafi, zdobędzie sławę przed śmiercią.”
Dodatkowy cytat (z „Beowulfa”):

Tekst oryginalny: „Gleawe men sceolon gieddum wrecan. ”

Tłumaczenie: „Rozumni ludzie powinni opowiadać pieśni o minionych czasach.”

Te wersy przypominają, że choć śmierć jest nieunikniona, to jednak ludzie mogą trwać w zbiorowej pamięci dzięki swoim dokonaniom oraz opowieściom, które po nich pozostają.

3. „Popol Vuh” (K’iche’)

Tekst oryginalny: „Nab’e chel iwe, Nab’e nay puch kixq’ijiloxik Rumal saqil al, Saqil k’ajol. Ta chuxoq. Mawi chisachik i b’i’.”

Tłumaczenie: „Będziesz pierwszym, który powstanie, pierwszym, który będzie czczony przez synów możnych, przez cywilizowanych wasali. Tak się stanie! Twoje imię nie zaginie.”
Dodatkowy cytat (z „Popol Vuh”):

Tekst oryginalny: „Xa kikamisaj rumal ri nab’e wachib’al, nab’e sikilal.”

Tłumaczenie (swobodne): „To przez głębokie zrozumienie pierwszych wizji powstaje jasność naszego świata.”

Fragmenty z Popol Vuh wprowadzają duchowy wymiar historii, przypominając o wierzeniach i mitologiach dawnych cywilizacji, które miały równie wielkie znaczenie jak potęga miecza czy geniusz inżynierski.

4. „Ramajana” (Sanskryt)

Tekst oryginalny: „Ihaiva nidhanam yamaah mahaaprasthaanam eva vaa.”

Tłumaczenie: „Tu przygotujmy się na śmierć lub wyruszmy w wielką podróż.”
Dodatkowy cytat (z „Ramajany”):

Tekst oryginalny: „Dharmo rakshati rakshitah.”

Tłumaczenie: „Prawość chroni tego, kto ją wspiera.”

Ten epos przypomina o moralnych fundamentach cywilizacji oraz o niezbędnej równowadze między ambicją a etyką.

Zabawa z dodatkowymi cytatami – kreatywne eksperymenty LLM

W ramach poszerzania horyzontów i zgłębiania tematu, wykorzystano narzędzie LLM do wygenerowania cytatów z różnych kręgów kulturowych. Choć nie stanowią one części oficjalnego utworu tytułowego, stanowią ciekawostkę, wzbogacającą kontekst o nowe perspektywy.

1. „Eneida” (łacina)

Tekst oryginalny: „Audentes fortuna iuvat.”

Tłumaczenie: „Śmiałym szczęście sprzyja.”

2. „Księga Przemian” (I Ching, starochiński)

Tekst oryginalny: „天行健，君子以自強不息” (Tiān xíng jiàn, jūnzǐ yǐ zìqiáng bùxī)

Tłumaczenie: „Niebiosa poruszają się silnie; szlachetny człowiek nieustannie się doskonali.”

3. Przysłowie suahili (Afryka)

Tekst oryginalny: „Umoja ni nguvu, utengano ni udhaifu.”

Tłumaczenie: „Jedność to siła, podział to słabość.”

Dalsza ekspansja – kolejne przykładowe inspiracje

Aby ukazać pełen potencjał twórczy, warto sięgnąć po dwa dodatkowe cytaty zaproponowane przez LLM:

4. „Hávamál” (Staronordyjski, kultura wikingów)

Tekst oryginalny: „Deyr fé, deyja frændr, deyr sjálfr it sama; en orðstírr deyr aldri, hveim er sér góðan getr.”

Tłumaczenie: „Umiera bydło, umierają krewni i my sami w końcu giniemy; lecz sława, którą człowiek zdobył, nigdy nie przemija.”

5. „Dhammapada” (Pali, tradycja buddyjska)

Tekst oryginalny: „Appamādena sampādethā.”

Tłumaczenie: „Starajcie się nie ustawać w czujności i wytrwałości.”

Te dodatkowe przykłady ukazują, że do utworu można by dodać praktycznie nieskończoną liczbę inspiracji z różnych epok, kultur i języków. Każdy kolejny cytat pogłębia znaczenie i kontekst, tworząc wielowarstwową sieć odniesień do ludzkiej historii, duchowości i uniwersalnych dążeń.

Nowa jakość intelektualna i rozrywka

Analizując oryginalne teksty i wzbogacając je o dodatkowe cytaty wygenerowane przy pomocy LLM, dostrzegamy, jak współpraca człowieka z sztuczną inteligencją może wynieść gry na nowy, intelektualny poziom. Gry stają się nie tylko formą rozrywki, ale również przestrzenią do refleksji nad uniwersalnymi wartościami i ideami. Dzięki wsparciu LLM, twórcy gier potrafią wpleść w ich świat fragmenty różnych kultur i tradycji, przekształcając je w interaktywną bibliotekę ludzkich dokonań. Tego rodzaju połączenie ludzkiej kreatywności z możliwościami sztucznej inteligencji nie tylko wzbogaca warstwę narracyjną i symboliczną tytułów, ale także otwiera drogę do głębszego zrozumienia historii, filozofii oraz emocji, które towarzyszą rozwojowi każdej cywilizacji – zarówno tej realnej, jak i wirtualnej.

Czy Civilization VII będzie miało tryb wieloosobowy?

Opcja multiplayer będzie nadal dostępna w Sid Meier’s Civilization VII, jednak bez jednej funkcji – gorącego krzesła – czyli tzw. hot seat. Polega to na przejmowaniu kontroli nad grą, gdy nadejdzie kolej następnego gracza.

https://civilization.2k.com/civ-vii/faq/

Kiedy będzie można zagrać w Civilization VII?

Gra będzie dostępna od 6 lutego 2025 r. w ramach tzw. early access.